Vjerujem zapitali ste se: “imam polip i što sada ?!”
Endometralni polipi su epitelne i strukturne abnormalnosti endometrija (sluznice maternice), koji nastaju kao rezultat žarišne hiperplazije endometralnih žlijezda i strome i predstavljaju jedan od najčešćih razloga abnormalnog krvarenja iz maternice.
U 10-15% asimptomatskih žena nađu se slučajno prilikom ginekološkog pregleda ili u sklopu obrade neplodnosti, dok kod 20-30 % simptomatskih žena su uzrok abnormalnog krvarenja iz maternice (AUB).
S obzirom na njihovu pojavnost kod žena s AUB (abnormalna krvarenja iz maternice), FIGO (The International Federation of Gynecology and Obstetrics) ih je svrstao kao dio PALM-COEIN klasifikacije uzroka abnormalnih krvarenja iz maternice.
Radi se o benignim tvorevinama koje mogu biti smještene na bilo kojem mjestu unutar šupljine maternice, na širokoj bazu ili na peteljci, javljaju se pojedinačno ili multiplo i mogu biti veliki od nekoliko milimetara do nekoliko centimetara.
Maligna alteracija endometralnog polipa se javlja u 0,5-3% žena.
Koji su faktori rizika?
Endometralni polipi posjeduju estrogenske i progesteronske receptore. Stanje hiperestrogenemije ili povećana koncentracija estrogena u organizmu žena potiče njihov rast, dok progesteron i progesteronski preparati imaju antiproliferativni učinak.
- polipi nastaju u 2-36% postmenopauzalnih žena koje su uzimale Tamoxifenom zbog estrogeno-ovisnog karcinoma dojke
- pretile žene s BMI >30 imaju veći rizik od pojave polipa u odnosu na žene s normalnim BMI (52% prema 15%)
Ana Micevska Slavec
Kakve probleme rade polipi i koji su simptomi?
- abnormalno krvarenje iz maternice u obliku obilnih i produženih menstruacija (u 64-88% žena)
- krvarenje između mjesečnica ili točkasto krvarenje nakon spolnog odnosa
- postmenstruacijsko krvarenje u obliku smećkastog iscjetka nakon menstruacije
- vaginalno krvarenje u postmenopauzi
- mogu utjecati na plodnost (učestalost polipa se kreće od 11-45% u populaciji infertilnih žena)
Kako postaviti dijagnozu?
Prvi korak u dijagnostici endometrijskih polipa je transvaginalni ultrazvučni pregled koji uključuje pogled u unutrašnjost maternice. Njegova prediktivna vrijednost je 65,2% u odnosu na prediktivne vrijednosti fiziološke infuzijske sonografije (SIS-Saline infusion sonography), koja predstavlja naprednu ultrazvučnu tehniku, prilikom koje se maternica ispunjava fiziološkom otopinom kako bi se omogućio 3D prikaz anatomije uterusa, te prikaz patoloških tvorevina unutar maternice kao što su polipi i miomi maternice.
Senzitivnost i specifičnost ove metode u otkivanju polipa je oko 90%.
Kada se donosi odluka o operativnom tretmanu polipa i koji je zlatni standard u terapiji i liječenju polipa?
Preporuke su da se svi simptomatski polipi trebaju operativno liječiti nezavisno od menopauzalnog statusa, pomoću histeroskopske polipektomije (intervencija u maternice pod nadzorom kamere), koja se smatra zlatnim standardom u terapiji endometralnih polipa.
U slučaju asimptomatskih polipa, histeroskopsko odstranjivanje polipa se preporučuje:
- kod premenopauzalnih žena koje imaju povećan rizik od endometrijske hiperplazije i endometrijskog karcinoma
- u slučaju kada je polip veći od 15 mm
- kod multiplih polipa
- u slučaju neplodnosti
- kod postmenopauzalnih žena
Ambulantna ili office histeroskopija se smatra metodom izbora, a prilikom odabira pacijentica za ovaj tip tretmana potrebno je uzeti u obzir nekoliko parametara kao što su: individualna tolerancija na boli, BMI pacijentice i popratne bolesti, te broj polipa, njihova veličina i lokalizacija unutar maternice.
Što možemo zaključiti?
Endometralni polipi su česte strukturne abnormalnosti sluznice maternice koje se otkriju prilikom ginekološkog ultrazvučnog pregleda u sklopu obrade abnormalnih krvarenja iz maternice ili obrade neplodnosti.
Histeroskopska polipektomija i histološka verifikacija promjene se treba preporučiti svim ženama, osobito kod pacijentica s visokim rizikom od maligne transformacije.
Autor:
Ana Micevska Slavec,
specijalist ginekologije i opstetricije
